Post i pokuty upamiętniają kilka tragedii w dziejach Izraela. Talmud wymienia pięć wydarzeń, które miały miejsce 17 tamuz; rozsiane są one na przestrzeni wielu stuleci, ale wszystkie łączy głęboki smutek i niszczenie tego, co dla wierzącego Izraelity jest najważniejsze:
-
Mojżesz rozbił tablice z przykazaniami, widząc bałwochwalczy kult złotego cielca.
-
Podczas oblężenia Jerozolimy przez Babilończyków ustały codzienne ofiary w pierwszej świątyni, gdyż kapłanom zabrakło owiec.
-
W 70 r. n.e. rzymski generał Tytus przedarł się przez mury Jerozolimy, co umożliwiło zniszczenie miasta i zburzenie świątyni w krótkim czasie.
-
Spalono publicznie zwój Tory (źródła wspominają tu dość enigmatyczną postać Apostomusa – niektóre określają go jako rzymskiego dowódcę i w tym przypadku spalenie owo miałoby związek z czasami Tytusa; inne powiadają, że chodzi raczej o Antiocha Epifanesa z II wieku p.n.e.; jeszcze inne odsyłają do czasów powstania Bar-Kochby w II wieku n.e.).
-
W świątyni umieszczono posąg obcego boga (i znów w różnych źródłach możemy się doczytać wzmianek o Apostomusie, o Juliuszu Sewerusie tłumiącym powstanie Bar-Kochby, a nawet o królu Manassesie z 2 Księgi Królewskiej 21:7).
Trzytygodniowa pokuta - zależnie od reguł panujących w danym ugrupowaniu - obejmuje oczywiście posty, a także powstrzymywanie się od rozmaitych czynności związanych z szeroko pojętymi przyjemnościami. W okresie tym, bądź przez jego część, nie słucha się więc muzyki i nie gra na instrumentach, nie kupuje nowych ubrań, nie nosi skórzanych butów, nie obcina włosów, nie korzysta z kosmetyków, nie odbywa wesel itp.
Kulminacyjnym punktem jest ostatni dzień trzech tygodni - Tisza B’Aw. Tu w jeszcze większym smutku wspomina się pięć tragicznych wydarzeń związanych z 9 aw, od Bożej kary za złe wieści przyniesione przez szpiegów z Ziemi Obiecanej, poprzez zburzenie pierwszej i drugiej świątyni aż po stłumienie powstania Bar-Kochby i, tuż potem, ostateczne zburzenie Jerozolimy na rozkaz cesarza Hadriana.
W niektórych kongregacjach odczytuje się w tym okresie specjalne haftarot - fragmenty proroctw, które zwykle odnoszą się do przypadającej na dany tydzień części Tory; podczas tych trzech tygodni haftarot wiążą się ze zburzeniem świątyni (Jer. 1:1-11; 1:12-19; 2:1-3; 2:4-13; 2:15-20; 2:21-28; Izaj. 1:1-9; 1:10-20; 1:21-27).
Odmawia się też bądź śpiewa niekiedy “Awinu Malkeinu” - “Ojcze nasz, Królu nasz”. (Aw - אָב - to cząstka pojawiająca się w słowie abba - ojciec, tato, jak również w imionach Abram i Abraham; malkeinu z kolei pochodzi od melech - מֶלֶךְ - król - zawartego między innymi w imieniu Melchi-zedek - מַלְכִּי־צֶדֶֿק - król sprawiedliwości.)
Awinu malkeinu sh'ma kolenu
Awinu malkeinu chatanu l'faneycha
Awinu malkeinu chamol aleynu
Wi'al olaleynu wetapeinu
Ojcze nasz, Królu nasz, usłysz nasz głos;
Ojcze nasz, Królu nasz, zgrzeszyliśmy przed Tobą;
Ojcze nasz, Królu nasz, okaż nam litość;
Nam i naszym dzieciom.
To jednak oczywiście nie koniec historii; nadzieja ostatecznego odbudowania Izraela pociesza pokolenie za pokoleniem, wśród nieszczęść, które spadają – zdawać by się mogło, że bez końca - na naród wybrany. Wspomina o tym anegdota, której głównym bohaterem jest rabin Akiba ben Josef, żyjący na przełomie I i II w. n.e.
Pewnego dnia w roku 135 grupa rabinów szła przez zburzoną Jerozolimę. Płakali, widząc dokonane przez Rzymian zniszczenia, a gdy doszli do ruin świątyni, ogarnęła ich jeszcze głębsza rozpacz. Ich głosy wypłoszyły lisy, jakie zagnieździły się na świętym miejscu. Rabini wśród łez i zawodzenia rozdarli swe szaty. Akiba ben Josef - o dziwo - zaczął się śmiać. Jego towarzysze nie mogli tego zrozumieć: skąd taka radość, skoro świątynię bezczeszczą nieczyste zwierzęta?
Rabin Akiba odpowiedział, że dla niego lisy w świątyni są spełnieniem słów Jeremiasza (Treny 5:17-18): Dlategoż mdłe jest serce nasze, dlatego zaćmione są oczy nasze; dla góry Syońskiej, że jest spustoszona, liszki chodzą po niej. Skoro zaś tamto proroctwo okazało się prawdziwe, to z całą pewnością nadejdzie również czas wypełnienia tego, co wypowiedział Amos (9:11, 14-15): Dnia onego wystawię upadły przybytek Dawidowy, a zagrodzę rozerwanie jego, i obaliny jego naprawię, a pobuduję go, jako za dni dawnych; (...) I nawrócę zaś z więzienia lud mój Izraelski, i pobudują miasta spustoszone, a mieszkać w nich będą; (...) A tak ich wszczepię w ziemi ich, że nie będą więcej wykorzenieni z ziemi swojej, którąm im dał, mówi Pan, Bóg twój.
Piękny to będzie dzień, gdy w Prześlicznej Ziemi zapanuje trwały pokój, a jej mieszkańcy nie będą już odbywali tygodni pokuty, lecz odpowiedzą słowami podobnymi do psalmu:
My zaś, lud twój, i owce pastwiska twojego, będziemy sławić cię na wieki, będziemy opowiadać chwałę twoją z pokolenia w pokolenie. Psalm 79:13
